Kliknij tutaj --> 馃悩 3 pierwsze konstytucje na 艣wiecie
Powszechna historia pa艅stwa i prawa zasady konstytucji francuskiej 1791. opiera艂a si臋 na za艂o偶eniach deklaracji, 1789, kt贸ra wesz艂a jej sk艂ad jako rozdzia艂
228 lat temu Sejm Czteroletni po burzliwej debacie przyj膮艂 przez aklamacj臋 ustaw臋 rz膮dow膮, kt贸ra przesz艂a do historii jako Konstytucja 3 Maja. By艂a drug膮 na 艣wiecie i pierwsz膮 w Europie ustaw膮 reguluj膮c膮 organizacj臋 w艂adz pa艅stwowych, prawa i obowi膮zki obywateli.
Tekst Konstytucji, przyj臋tej 2 kwietnia 1997 przez Zgromadzenie Narodowe, uzyskuje formaln膮 aprobat臋 spo艂ecze艅stwa, g艂osuj膮cego w referendum. Ta akceptacja przes膮dza o demokratycznym
Wprowadzono prawo prezydenta do rozwi膮zywania Sejmu i Senatu na wniosek rz膮du (brak mo偶liwo艣ci samorozwi膮zania). Prezydent m贸g艂 wydawa膰 dwojakiego rodzaju rozporz膮dzenia z moc膮 ustawy. Pierwsze wydawane by膰 mog艂o w zakresie ustawodawstwa (bez zmiany konstytucji, bud偶etu, spraw dotycz膮cych wojny) w czasie przerw mi臋dzy sesjami sejmu.
Statut Republiki San Marino. Strona tytu艂owa Statutu. Pierwszy akt prawny reguluj膮cy zasady funkcjonowania republiki powsta艂 ju偶 w roku 1263. Pe艂nym aktem, przez niekt贸rych uwa偶anych za pierwsz膮 spisan膮 konstytucj臋 na 艣wiecie [1] by艂 statut z 8 pa藕dziernika 1600 roku [2]. Jego autorem jest Camillo Bonelli.
Rencontres Du Film Documentaire De Mellionnec. 230 lat temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyj膮艂 ustaw臋 rz膮dow膮, kt贸ra przesz艂a do historii jako Konstytucja 3 maja. By艂a to druga na 艣wiecie i pierwsza w Europie ustawa reguluj膮ca organizacj臋 w艂adz pa艅stwowych, a tak偶e prawa i obowi膮zki obywateli, wci膮偶 jeszcze podzielonych na stany. Polska niemal od pocz膮tku XVIII w. by艂a pa艅stwem niesuwerennym. Z tego, 偶e uzale偶niona od wschodniego s膮siada Rzeczpospolita jest s艂aba, a jej ustr贸j wymaga naprawy, zdawano sobie spraw臋 ju偶 w latach dwudziestych XVIII w. Na potrzeby przemian wskazywali kr贸l Stanis艂aw August Poniatowski oraz Familia Czartoryskich, jednak kiedy wbrew stanowisku Rosji pr贸bowali te reformy przeforsowa膰, Polska zap艂aci艂a za to pierwszym rozbiorem. Z do艣wiadczenia rozbioru Poniatowski wyci膮gn膮艂 wniosek - nie mo偶e kolejny raz narazi膰 Rzeczypospolitej na gniew Katarzyny II. Z reform nie zrezygnowa艂, ale chcia艂 ich dokonywa膰 za zgod膮 carycy. Polityczne plany kr贸la dotycz膮ce sojuszu z Rosj膮 rozmija艂y si臋 jednak z nastrojami spo艂ecze艅stwa, kt贸re mia艂o do艣膰 rosyjskiej hegemonii, a skonfederowany sejm sta艂 si臋 widowni膮 nastroj贸w antyrosyjskich, podsycanych dodatkowo przez Prusy. Caryca prowadz膮c wojn臋 z Turcj膮 i Szwecj膮, udawa艂a oboj臋tno艣膰 wobec dzia艂a艅 Warszawy, co da艂o sejmowi mo偶liwo艣膰 czteroletniej dzia艂alno艣ci. Ster przej膮艂 zorientowany proprusko Ignacy Potocki, przyw贸dca reformatorskiej cz臋艣ci opozycji. Opozycja ta zdoby艂a w sejmie wi臋kszo艣膰, kt贸r膮 straci艂 Stanis艂aw August, szykanowany jako zwolennik orientacji prorosyjskiej. Sejm Czteroletni rozpocz膮艂 obrady w 1788, jednak dopiero latem 1790 r. wprowadzono do sejmu sporz膮dzony w duchu ideologii republika艅skiej projekt nowej konstytucji autorstwa Ignacego Potockiego. Os艂abia艂 on w艂adz臋 kr贸la, czyni艂 bezsilnym rz膮d, a sejmowi kaza艂 tworzy膰 ustawy z wi臋kszo艣ci instrukcji poselskich, hegemonem z kolei mia艂y by膰 sejmiki. Projekt likwidowa艂 tak偶e woln膮 elekcj臋 i ustanawia艂 tron dziedziczny. Dyskusja w kwestii sukcesji o偶ywi艂a dawne obawy przed monarch膮 do tego stopnia, 偶e pozostaj膮cym w sejmie klientom wrogich mu magnat贸w uda艂o si臋 nie dopu艣ci膰 do sukcesji - zgodzono si臋 jedynie na elekcj臋 nast臋pcy za 偶ycia Stanis艂awa Augusta. W listopadzie odby艂y si臋 sejmiki poselskie. Znacz膮ce zwyci臋stwo wyborcze odni贸s艂 Stanis艂aw August, kt贸ry odzyska艂 w parlamencie wi臋kszo艣膰, natomiast koncepcja Potockiego dotycz膮ca rz膮dzenia Rzecz膮pospolit膮 zosta艂a przez sejmiki skompromitowana. W tej sytuacji 4 grudnia Potocki poprosi艂 Stanis艂awa Augusta o napisanie nowego projektu konstytucji. W trakcie tego spotkania ustalono, 偶e projekt konstytucji b臋dzie przygotowany w sekrecie pod kierunkiem kr贸la, a nast臋pnie przedstawiony sejmowi w ca艂o艣ci do zatwierdzenia. Od ko艅ca grudnia kr贸l pracowa艂 nad projektem ustawy zasadniczej, kt贸ra mia艂a wyra藕nie monarchistyczny kierunek. Kiedy Ignacy Potocki otrzyma艂 w styczniu projekt, nani贸s艂 wiele poprawek, tym razem w duchu republika艅skim. Prace toczy艂y si臋 na Zamku Kr贸lewskim w bardzo w膮skim gronie, wymieniaj膮cym si臋 kolejnymi wersjami projektu. Do grona opr贸cz Stanis艂awa Augusta i Ignacego Potockiego nale偶a艂 marsza艂ek koronnej konfederacji sejmowej Stanis艂aw Ma艂achowski, wp艂ywowy publicysta ksi膮dz Hugo Ko艂艂膮taj i zaufany kr贸la - pose艂 krakowski Aleksander Linowski. Pomi臋dzy Potockim a Poniatowskim po艣redniczy艂 W艂och Scipione Piattoli, sekretarz kr贸la.
3 pierwsze konstytucje na 艣wiecie